Jom Belajar Bahasa Sarawak

Bahasa Melayu Sarawak yang mungkin sik difaham generasi akan datang : * Sentiasa dikemaskini. Terima kasih kepada yang berkongsi perkataan2 Sarawak baru, lama & makin jarang diguna.

bahasa sarawak
bahasa sarawak

– Tiris : Bocor

-muntang : mudah . Cth, tang muntang jak kerja ye.

-tang : macam

-Amor puro / amor ruto: Kotor yang teramat sangat

– Mudit : Mudik

-bedurok : bergotong-royong . Biasanya petani secara bergilir membantu menuai padi di kawasan huma masing-masing memudahkan kerja menuai padi.

-Milus : kecil, halus

-salus : orang berbadan rendah dan kecil

– Kamah : Kotor

– Lang : Pintu

-dukan : tempat duduk rendah bersaiz kecil diperbuat daripada kayu

– Kong : Catu / Cupak

– Gadong : Hijau

– To’ Pisang : Hijau

– Biru : Hijau (Ayat biasa diguna petani : Rindok atiku nangga padi biru sekali) Mun orang mudak kinektok eran nya dengar kali..hehe

– To’ Kodok : Ungu

– Semandin : Makhluk halus

– Ladin : Pisau

– Upong : Tunok / bakar

– Paq (Atas paq) / pagu : Rak / Celah dinding

-Lapak : 1. Perbuatan membelah buah kelapa
2. Kepala yang kurang rambut

– Leput : Pengsan

-Tuo Ije / Tuwe Ije / Tua Ija / Tuwija : Percakapan orang muda dah semacam orang tua (pemikiran tidak sepadan dengan umur).

-lalek : kurang pemikiran

-dalek : peduli

-baok : kena palu , pangkong

– kertas kerek / angin : beg plastik (Perkataan ini makin kurang digunakan..hanya sesekali orang-orang tua di kawasan Simunjan yang menuturnya).

-lebor lawo : basah kuyup

-lanji : gatal (perbuatan/sikap)

-kenjet : mengada-ngada

-majoh : makan (bahasa kasar)

-lepak (sebutan e pepet) : bekas tapak. Cth lepak kasut.

-lumpas : lega / rasa ringan / habis pantang

-penjan : Tingkap

-pegong : kolam

-mongan : perut

-loba : bongkak

-skalor : gila-gila

-sakai : seperti orang menemui sesuatu yang baharu dalam hidupnya.

-karong : plastik

-bijik kedaong : biji mata

-rusin : kayu yang dibelah kecil-kecil

-jujoh : jatuh mengalir . Cth , jujoh air matanya

-sik kongang : tidak mampu / tidak larat

-kabey / kongang : mampu

-beliang ati : tergamam

-sik ku pian : tidak diingini

-palak tut : lutut

-mengok : makan..cth , Siapanya mengok buah pisang ku tok.

-lanjar : lancar / getah seluar longgar

-tuyuk : bongok

-jaber : bilik mandi

-Kebak : terkejut

-entingal : degil

-mehey / kemaik: pengotor

-speta : Hospital

-dreba : Pemandu

-jeharu : jahanam

-nyaru : kilat

-saruk : keliru

-nyaruk : menyampuk / melibatkan diri secara mengejut. Cth ayat, Tiba-tiba jak Si Jamal nyaruk kalaka.

-gostan : mengundur

-gohet : meneruskan

-rikacer (algriculture) : Jabatan Pertanian

-tanjak : menaikkan / meninggikan seluar / mendaratkan perahu.

-rumpong : berlubang-lubang

-mepak : tampar

-juruk : lopak air di sekitar kawasan luar rumah terutama sekali bahagian dapur

-terusuk : tersungkur

-salo air : menyejukkan air

-ranggat : sikap yang sikit pemanas

-rengat : menggatal

-lasak : licin

-rampak : mesra / peramah . Cth ayat, Rampak adanya Si Budin ye.

– maney (manok / haiwan dll ) : betina

-nerais : menjerit

-tekiak kaong : terjerit-jerit

-lungkar langkir : berhempas pulas

– ngandor : bangun lewat

-Medam : berpusing ligat

– rangkak : gelojoh

-ngarey : bersepah

-ngandang/ nakong air : menadah air

-angol : rimas

-langkin / langkey : tempat ngunjun padi

-ngunjun : memijak-mijak padi dari tangkainya

-cepak (becepak) : kesan kotoran

-sah midin : kawasan sayur midin yang diteroka & dijaga

-antap : kejelasan yang amat sangat

-nyumpong / sumpong : hilang sebahagian

-tetas : menebas skala kecil

-leja : retak

-beber : luka ( e pertama e pepet , e kedua e taling)

-kelat : 1.mengantuk .
2.rasa bergetah

-sangkong : tumpang sekaki

-salut (nyalut aek ) : menadah air

-rekong : anak tekak

* 100 perkataan ***

-sabi : Land Survey (Jabatan Tanah & Ukur)

-linggi : Bahagian hadapan perahu

-jeringgi paoh : Kepercayaan kuno / lama masyarakat Melayu mengenai tempat (lubang) air pasang surut.

-Raja Bersenu : Kepercayaan kuno / lama masyarakat Melayu mengenai mahkluk yang mengawal air pasang surut.

-linkin pisang : Pisang emas masak yang dijemur . Nyaman woi..hehe..

-tegeley-geley : bermalasan

-tepelik-pelik : terlinga-linga

-madot : tersumbat,….xpandei nak nerang gilak..sendiri paham..haha

-cilaken menar : Celaka betul!

-rusah : belasah

-telus : menerobos

-bigik ancah : mata (bahasa kasar)

-suran : kayu kecil yang tajam seperti jarum menusuk ke dalam kulit. Cth ayat, -> Sakit jari kamek dicucok suran kayu!

-kayo-kayo : merayau-rayau

-bulak : bohong

-ngelepar : menggelupur

-naso : payah

-padong : kawasan atas siling

-kalas : merah jambu

-mabuk : cetek

-tiro : air rasanya tawar

-mukaq : muntah bayi

– iloi-iloi : orang bersikap tak berapa waras/betul

-kareh : kais

-ngaley-ngaley : seluar longgar

-asi-asi : harap-harap tapi tiada

-emperong : kontena

-nyedey baju : jemur baju

-tekowan/ketel : tempat nyimpan air minuman

-berekot : berlari

– saro-saro : tidak tentu arah

-ngulun : orang suruhan

-merancah : Membuta, tido . (bahasa kasar)

-nganso : 1-nangis(nembiak tok nganso@ngan serjak2),
2-pulang (nganso gik kita tok)

– Sekoh/skoh: loba/eksen

-Jaharu: jahanam

– Gap: kemas melampo²..

– Baharong: biasa diguna utk kawasan hutan berbukit.

– Kudik: hari mendung bercampo dgn kilat sabong menyabong..

– Bahari: dah masok senja/maghrib

– lepo : beg plastik (bahasa diguna penutur di Asajaya)

-pelempok : Polistrin bersaiz tebal

-kemeh : kencing

-begarin : tergolek

-barin : baring

-ngelebat : camney nok nerang..haha.. Perbuatan seakan menggelupur..melawan.

– keja-keja / kejai-kejai : menahan sakit yang amat sangat

-rumbey : berjuntai

-jungkar : serambi air

-insut : alih

-berinsut : beralih kedudukan

-berjihen : terkinja-kinja

-tikam : baling

-bertakong : air yang menakung

-lasan : bekas tempat menyimpan makanan dll.

-taybi : Televisyen

-Gedio : Radio

-Bidiyo : Video

– ampus : 1. Terlalu kenyang
2. Aras ketinggian air melebihi

-limpas : lalu , melalui

-kenak : 1. Kenapa
2. Kena

-anok : dimarahi

-manas : marah

-beranyi : menuai padi

-kejeron : teringin sangat

-pepet : puting susu

-bejarah : bersalam

-indah / ndah : Pula . Ianya juga penambah seri sesuatu ayat. Bukan bermaksud keindahan dll. Cth ayat , Kenak kamek indah/ ndah dipilih? (Kenapa aku pula dipilih?)

-lewat : berkira sangat. Cth ayat ,lewat juak kawu bekira juak ngan aku?

-ngelan : melawan

-ipang : ruangan memasak

-perey : ketawa terbahak-bahak

-pelentey / plentey : bergurau

-rona aek laut : biru

-tabiut : Benda dah tidak seperti bentuk asal. Mungkin kena langgar, kena pukul..dll.

-Ngecoi : hadir/datang/sampai

-kalak : pernah

-sik kalak : tidak pernah

-Sik garik : tak nampak……contoh ayat… mane lh tuju budak2 ni dari tadi tak garik2…..

-Lindup : redup/terlindung dari matahari

-Pereso /peso / peresa / perese : samar-samar , tidak seberapa nampak, rabun

– Mukun : ianya macam kontena/ bekas untuk menyimpan duit. Org tua selalu mengatakan cth.ambik duit pecah lam mukun lok.hahah
Duit pecah/ duit cah – duit kecik/syiling

-Dan : dahan

-Semperna : perangei tidak bgus

-Olah : perbuatan/sikap

-Keluar nasik : bernanah

-Tebik : pecah sebahagian

-Mangah : garang

-Manchai : gaok

-ceridak : pengotor

-tigak : terajang

-tampa berapit: tampar kedua-dua belah muka serentak hehe

-luguk: dahi luas /tinggi

-Bubus : bocor

-bisak : koyak

-Nyebal : makan sekadar mengalas perut

-cecegar : tercegat

-Sa Cak kitak ya : rasa kacak kau ya,

-Godam :bercakap bohong

-Godang :klinik

-Unja unja:badan yg tinggi

-Melansut : tido

-Merut :berak

-Loar : seluar

-Baju sampang :singlet

-Kain chukin: kain tuala

-sebot / sep / jemari / lemari: almari

-pateh : biasa

-‘Berterumbik’ : Perkataan bermaksud objek/ benda yang banyak bonjol atau benda yang terkena kerosakan yang berlubang-lubang. Contoh penggunaannya ‘ee burok muka ku kenak produk ya, berterumbik jak jerawat batu’…. atau ‘abis alu keta dominic toretto ya tek, berterumbik jak knak tembak’.

-Nyerobeh :mulut murai/celupar

-Terusuk : jatuh tersungkur

-Jigan : anak yg berolah

-Jurin : tajam/tirus

-Sirin : tepi

-Usey :usey nya bjalan / Jalan perlahan

-Rutit : rutit nya molah kejo

-Langko :pondok

-Berteragum : berumbak

-Dak : cepak, kahak

-Tugo : kepala besar (tugo juak palak mbiak yo)

-Nandah : biar

-Bitong : bau keteyak/badan (bau tengit)

-bincut : benjol

-Unsak-ansei : ?

-tunggang-tunggit: tunggalanv

-itok, pengitok : berkira

-Jatong taik: jamban,

-kang: beradik dgn tempayan, tp mulut besar agik dr tempayan,

-munas: menjahanamkan, punas=jahanam

-Barin / gurin = baring

-Ngenak-pakai
Cth ayat.. “coba ko ngenak bj nun”

-Nyerao : memanggikll

-nerembab: tersembam

-Seluar kadok: spander

-Seluar bit : seluar dalam

-tersimbak tebabak : terselak

– Man so – nyaman rasa/padan muka

-ruman : nak dikata habuk..bukan, kayu yanv diketam akan menghasil….

-ngeykek : ketawa

-ngipong : makan lauk / makanan tanpa nasi

– selut : semak

-repuk : meletakkan sesuatu benda sesuka hati

-merepuk : keletihan teramat sangat

-bedengah : menunjuk-nunjuk

-somel : Sawmill

-bebual / bebuai : mual

-merejok : melompat

-rejok : lompat

-redak : luas

-Duman : kongsi

-Latong : tandas

-Ijo mayo :hijau yg terang

-Merah raba : merah tua/ meroon

-Teko : satu stage lending utk tangga

-Puang : kosong

– Tebah : kacak/cantik berseri2

-Nyungkit : kupak kulit niyur

– banyak keton : banyak duit…

-nyeruk : menjemput / mengundang…

-Peto : parang

-Meylak : ngangkang… (Bahasa kasar)

-Kandong / lampang : bahan makanan pemberian masa pengilan

-Polen : buli

– serakak : anak tekak/tekak…

-nunggah : panggil…. cth :- pecah serakak aku nunggah kau….. siney tuju kau tek?

– Teberong : beralih kedudukan / tebelot.

-Kenak sut : kena sepak

-Nekik : mendaki

-Terikik : naikkan lagi

-Ngasi – 1. menghidang makanan.
2. Tidak menjadi / tidak berkesan

-Kuntat : ?

-lober / lawa : sombong

-serat : rasa tak tertahan nak berak

-ngutik : seram

-langey : pondok kebun (sila betulkan jika salah)

-Ntaro : kebun

-Bekeleydak : berlumpur

-retuh-retuh : berdebar-debar

-melasik : membersih kawasan.cth kebun.

-belo! : berbaloi

-Maley : buah gugur tidak cukup tua

-Teko- seterika
Mboyak- meniarap
Keleba-rama rama
Kontet- pepatung
Laco-mengkarong
Bungas- sesuatu yg baru
Tigak- tumit kaki

Apa agik? Jom kongsi bahasa Melayu lamak dolok.. Rindok ngenang bahasa orang tua kita dolok koh..

Baca juga: 5 Perkara Pelajar Harap daripada Seorang Cikgu

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *